Aangepast uit The Fall of the Human Intellect (Hoofdstuk 7) en Vedanta Treatise: The Eternities (Hoofdstuk 5), door A. Parthasarathy.
Inleiding
Het leven is groei. Onze waarneming van de wereld laat ons dit zien. De groei van het innerlijke zelf omvat zowel een toename van zelfvoorzienendheid of autonomie, als een toenemende empathie of compassie voor andere wezens.
Groei is echter niet mogelijk zonder een atmosfeer van vrijheid van binnenuit. Wanneer we ons geremd voelen, hebben we niet het gevoel dat we onze individuele natuur kunnen uiten. Als onze natuur niet vrij wordt uitgedrukt, ervaren we frustratie of verveling, een gebrek aan enthousiasme voor het leven, of het gevoel dat we geen richting of betekenis hebben. Hierdoor wordt groei belemmerd.
De Samenstelling van de Mens – Vasanas en Svadharma
Kijk naar alle dieren van een bepaalde soort: ze hebben dezelfde basisnatuur, hun manier van handelen is hetzelfde van het ene lid naar het andere, en verandert niet in de loop van de tijd. Dit betekent dat ze een collectieve natuur hebben. Bijvoorbeeld: alle koeien zijn in temperament min of meer hetzelfde, en er ontstaat geen ‘koe-cultuur’ door de tijd heen.
Mensen verschillen echter. Iedere persoon heeft zijn eigen specifieke natuur; geen twee mensen hebben dezelfde persoonlijkheid. Ook kan de menselijke natuur (zowel individueel als collectief) zich in de loop van de tijd ontwikkelen, evolueren of degenereren. Elke persoonlijkheid uit zich in voorkeuren en afkeuren, interesses en neigingen, inherente tendensen; als gedachten, verlangens en handelingen.
In diepe slaap (d.w.z. droomloze slaap) is er geen manifestatie of uitdrukking van de persoonlijkheid. Diepe slaap is de staat van nietsheid. En toch wordt elke persoon wakker als dezelfde persoonlijkheid die zich terugtrok. Ter vergelijking: code die in een computer is geprogrammeerd heeft geen uitdrukking wanneer de computer uitstaat, maar komt ’tot leven’ wanneer we de machine inschakelen. Wanneer we ontwaken, gaat onze natuur door met haar uitdrukking. Dit impliceert een continuïteit van de persoonlijkheid door diepe slaap, in een staat van rust.
Deze staat van rust wordt in de Vedantische filosofie aangeduid met de Sanskrietterm vāsanās. Als de onderliggende ‘code’ is vāsanā, en is daarom “de primaire oorzaak of bron van gedachten, verlangens en handelingen”. De kwaliteit en aard van vāsanās bepaalt de kwaliteit en aard van gedachten, verlangens en handelingen.
De specifieke neigingen en inclinataties die uit vāsanās voortkomen, worden aangeduid als iemands svadharma.
Sva = Iemands eigen
Dharma = Natuur
Onze vāsanās uiten zich zoals zaden die ontkiemen in vruchtbare grond. Bij het kiezen van een studierichting, beroep of carrière in het leven, is het daarom belangrijk om een keuze te maken die bevorderlijk is voor de vrije uitdrukking van onze eigen vāsanās, oftewel iets dat in overeenstemming is met onze svadharma.
Keuze van Actie
“Svadharma (iemand’s eigen plicht) is beter, ook al heeft het geen verdienste, dan paradharma (de plicht van een ander) die wel goed wordt uitgevoerd; beter is de dood in svadharma, paradharma is vol van angst.”
(Bhagavad Gītā, III.35)
Het kiezen van een werkterrein dat overeenkomt met je svadharma is een primaire plicht en verantwoordelijkheid in het leven. Het tegenovergestelde van svadharma is paradharma, wat een vreemde natuur betekent. Para = Vreemd. Iedereen heeft de vrijheid om een werkterrein te kiezen dat wel of niet in lijn is met de inherente natuur van die persoon.
Gevolgen van het Kiezen van een Activiteit
Het kiezen van een werkterrein dat tegen je natuur ingaat, zal frustratie en mentale stress veroorzaken. Dit komt omdat paradharmische activiteiten de inherente natuur onderdrukken en belemmeren in haar uitdrukking. Daarentegen bevordert elke activiteit die in overeenstemming is met je innerlijke natuur de vloeiende en vreedzame uitdrukking van je natuur. Het ervaren van zogenaamde ‘flow-states’ is niets anders dan de harmonieuze, onbelemmerde uitdrukking van wie je bent. Zulke toestanden bevorderen mentale rust en succes in de activiteit zelf, maar komen veel minder voor wanneer de omgeving of de activiteit de uitdrukking van onze overwegende vāsanās onderdrukt. Het kiezen van een werkterrein dat in lijn is met je natuur zal dus zowel succes in het werk als innerlijke tevredenheid bevorderen.
Het is beter om svadharmische activiteiten te kiezen, zelfs als je er extern geen verdienste mee behaalt. Paradharmische activiteiten werken tegen de basisnatuur van de persoon. Zelfs als men externe prestaties boekt, zal het uiteindelijk mentale agitatie of spanning veroorzaken. Alle mentale agitatie kan schadelijk zijn voor de persoonlijkheid en kan materieel succes, harmonieuze relaties en zelfontwikkeling belemmeren.
Ouders en Kinderen
De grootste vergissing die ouders maken, is het duwen van hun kinderen in paradharmische activiteiten omdat het hen uitkomt. Ouders kunnen hun kinderen bijvoorbeeld in het familiebedrijf duwen omdat het praktisch is, of in een sociaal geaccepteerd beroep omdat anderen dit verwachten, zonder rekening te houden met de inherente neigingen en talenten van het kind. Het forceren van een kind in een onnatuurlijke (hoewel gemakkelijke) richting zou schadelijk zijn. Het kind zou zich vervelen en gefrustreerd raken in een paradharmisch werkterrein en zou het moeilijker vinden om succes te behalen. Het verschil tussen handelen in svadharmische of paradharmische werkterreinen kan worden vergeleken met het rijden met een rugwind of een tegenwind. Daarom zijn ouders en leraren verplicht om het svadharma van een leerling op jonge leeftijd te identificeren en het zachtjes aan te moedigen om dat werkterrein na te streven.
Hoe Je Je Svadharma Herkent
Door de neigingen en inclinataties sinds de geboorte te analyseren, kan de basisnatuur van iemand worden bepaald. In de praktijk kan dit worden gedaan op een moment dat de geest relatief kalm is en het intellect alert. Het wordt daarom aanbevolen om dit vroeg in de ochtend te doen, net na het ontwaken. Het gaat om het onderzoeken van voorkeuren en afkeuren, voorkeuren en afwijzingen, natuurlijke neigingen en predisposities die al sinds de kindertijd aanwezig zijn. We stellen onszelf simpelweg vragen zoals: “Wat ben ik voor persoon? Welke activiteiten doe ik graag? Welke levensgebieden vind ik fascinerend? Wat is een waardevol en nuttig gebruik van mijn tijd en energie?”
Mentale hulpmiddelen kunnen ons ook helpen bij dit proces. Bijvoorbeeld, een nuttige vraag zou kunnen zijn: “Als geld geen object was, wat zou ik dan de rest van mijn leven willen doen?” We stellen ons dit scenario voor om tijdelijk elke invloed die de druk om geld te verdienen heeft op onze keuze van studie of beroep te verdrijven. Je kunt ‘geld’ vervangen door elke andere verstorende factor: de verwachtingen van ouders, de druk van vrienden om succes te behalen, de innerlijke wens naar roem of relevantie, enz.
Schrijf deze observaties op een schoon vel papier. Zet het papier opzij en herhaal het proces gedurende een aantal dagen. Verwijs niet naar de lijsten van vorige dagen. Wanneer je voelt dat het onderzoek compleet is, bekijk dan alle lijsten die je hebt gemaakt.
Je zult misschien onmiddellijk een terugkerend beroep of interessegebied herkennen. Het is echter ook waarschijnlijk dat je dieper moet analyseren om terugkerende ideeën, thema’s of patronen te identificeren. Een aantal ogenschijnlijk verschillende items kan een gemeenschappelijk onderliggend thema onthullen. Dit geeft een meer gefocust gebied voor verder onderzoek. Bijvoorbeeld, je hebt mogelijk genoteerd:
- Een lokale organisatie oprichten om daklozen te voeden;
- Een lokale permacultuurtuin opzetten;
- Lid worden van een milieubeschermingsgroep.
Wat kunnen we uit deze drie items opmaken? Ten eerste dat er een neiging is tot dienstverlening aan anderen, activiteiten die ten goede komen aan de gemeenschap. Ten tweede, dat de natuurlijke wereld een interessegebied is, het telen van voedsel, het beschermen van het milieu. Ten derde, dat er een ondernemingsgeest is – het creëren of oprichten van een eigen organisatie of groep.
Interessant is dat hoewel we worden afgeraden om alleen op voorkeuren en afkeuren te handelen, in deze context, aangezien onze vāsanās overeenkomen met onze voorkeuren, het mogelijk is om onze vāsanās te identificeren door onze voorkeuren te begrijpen. Zodra we echter een werkterrein hebben gekozen, kiezen we individuele acties op basis van onze redenering en de erkenning van onze verplichtingen, in plaats van op basis van voorkeuren of afkeuren.
