Shirshasana, ook wel de omgekeerde hoofdstand genoemd, is in de moderne yoga een oefening die bekend staat als de koning van alle yoga. In hatha yoga wordt deze positie zowel als mudra als asana beschouwd. Bij deze pose moet het lichaam volledig omgekeerd worden, met het gehele lichaam dat rust op de kruin van het hoofd, ondersteund door de armen. De onderarmen worden gebruikt om steun te bieden, waarbij de vingers in elkaar worden verstrengeld. Het lichaam wordt in deze omgekeerde positie rechtop gehouden, waarbij de kruin van het hoofd lichtjes op de grond ligt.
Shirshasana wordt gezien als de koning van alle asana’s, vanwege de vele voordelen die het biedt. Hoewel het eenvoudig lijkt om uit te voeren, moet men altijd een arts of een expert raadplegen voordat men deze asana uitvoert, aangezien het een omgekeerde pose is. Shirshasana is afgeleid van het Sanskrietwoord “Shirsha”, wat “hoofd” betekent. Deze asana heeft effect op het gehele lichaam en biedt voordelen voor elk deel van het lichaam, vandaar dat het ook de koning van alle asana’s wordt genoemd.
Wat zijn de Stappen van Shirshasana?
Shirshasana is eenvoudig uit te voeren als men de juiste voorbereidingen kent. Er zijn enkele voorbereidende houdingen die men eerst moet beheersen. De stappen om de hoofdstand uit te voeren zijn als volgt:
- Neem een yogamat en kniel met gesloten ogen om wat frisse lucht in te ademen.
- Begin in de balasana (kindhouding) en blijf in deze pose. Vervolgens plaats je je ellebogen op de grond en maak een gelijkzijdige driehoek door je vingers in elkaar te verstrengelen.
- Plaats je hoofd voorzichtig op de grond, zodat de kruin goed contact maakt met de mat.
- Breng nu langzaam je benen omhoog zonder enige druk, zodat je benen in de lucht zijn en vrij hangen zonder enige steun.
- Je kunt deze stap in twee delen uitvoeren: eerst de benen optrekken en dan buigen en vervolgens 90° omhoog brengen.
- Houd de pose vast. Er mag geen moeilijkheid zijn bij het uitvoeren van deze pose.
- Adem rustig door en houd de houding ongeveer een minuut vast. Als je je comfortabel voelt, kun je de houding langer vasthouden.
- Kom langzaam uit de houding en rust een paar seconden uit. Deze rust is essentieel voor het herstel van het lichaam.
- Begin opnieuw door dezelfde stappen te herhalen.
Deze stappen zijn essentieel voor het uitvoeren van Shirshasana. Let goed op tijdens het uitvoeren van de pose en raadpleeg een arts of expert als er problemen optreden.
Wat zijn de Voordelen van Shirshasana?
Shirshasana biedt vele voordelen voor het lichaam en de geest. Bij regelmatige beoefening kan men de beste resultaten behalen. Hier zijn enkele van de belangrijkste voordelen van deze pose:
- Fysieke en mentale gezondheid: Shirshasana helpt zowel de fysieke als mentale gezondheid te verbeteren.
- Behandelt constipatie: Het helpt bij het verlichten van constipatie en gerelateerde problemen.
- Verhoogt geheugen en intellectuele capaciteiten: Het bevordert het geheugen, wat vooral voordelig is voor studenten.
- Verbetert zelfvertrouwen en focus: Het helpt bij het bereiken van doelen door het vergroten van zelfvertrouwen, wilskracht, concentratie en focus.
- Verbeterde harmonie tussen lichaam en geest: Het bevordert de balans tussen lichamelijke en geestelijke gezondheid.
- Vermindert vochtretentie: Het helpt bij het verminderen van vochtretentie in het lichaam.
- Stimuleert de endocriene klieren: Het bevordert de werking van de schildklier, hypofyse en pijnappelklier, wat gunstig is voor het hele lichaam.
- Verbetert de bloedcirculatie naar ogen en gezicht: Het bevordert de doorbloeding van het gezicht en de ogen.
- Stressvermindering: Het helpt bij het verlichten van stress door de bloedstroom naar beneden te bevorderen.
- Versterkt de kernspieren: Het ontwikkelt de spieren in de armen, schouders en nek.
- Vertraagt het verouderingsproces: Het bevordert een gezonde doorbloeding naar de hoofdhuid, wat kan helpen bij haargroei.
- Reguleert het eliminatieproces: Het bevordert de eliminatieprocessen van het lichaam.
- Verhoogt hemoglobine: Het verhoogt het niveau van hemoglobine in het bloed, wat nuttig is voor mensen met bloedarmoede.
- Kalmte en massage voor interne organen: Het biedt een rustige en zachte massage voor de interne organen, wat zowel kalmerend als heilzaam is.
Voorzorgsmaatregelen
- Zorg ervoor dat je heupen niet voorbij je schouders komen, dit kan de balans verstoren.
- Vermijd het uitvoeren van Shirshasana tijdens de menstruatie.
- Vermijd de pose bij een schouder-, nek- of heupblessure.
- Voer de asana niet uit op een harde ondergrond.
- Adem rustig en gelijkmatig, niet te snel of te langzaam.
- Niet aanbevolen voor zwangere vrouwen.
- Niet aanbevolen voor kinderen onder de 7 jaar.
- Mensen met glaucoom moeten deze houding vermijden, aangezien het de druk op de ogen kan verhogen.
- Vermijd de pose bij acute migraine of sinusproblemen.
- Mensen met ernstige hartproblemen of hoge bloeddruk moeten deze asana vermijden.
Voorbereidende en Volgende Houdingen voor Shirshasana
Shirshasana is het beste te beoefenen in de vroege ochtend. Om het lichaam voor te bereiden, kun je eerst Surya Namaskar (de Zonnegroet) uitvoeren om het lichaam op te warmen. Dit maakt het lichaam flexibeler en klaar voor de hoofdpose. Andere nuttige houdingen die voorafgaand aan Shirshasana kunnen worden uitgevoerd zijn: Tadasana, Adho Mukha, Prasarita Padottanasana, Bharadvajasana, en Svanasana.
Na het uitvoeren van Shirshasana is het belangrijk om een ontspanningssessie te doen. Een goede pose om na Shirshasana te doen is de Balasana (kindhouding), omdat het helpt om het lichaam te ontspannen en te herstellen van de intensiteit van de hoofdstand.