Jaren geleden, toen ik nog student was, besloot ik om een vegetarisch dieet te proberen. Ik was nieuwsgierig hoe mijn lichaam zou reageren op de uitdagingen van deze verschuiving in voeding. Tijdens deze interessante periode heb ik mijn eetgewoonten aanzienlijk aangepast. Door mijn inzet en de observaties van mijn eigen gezondheid, vond ik uiteindelijk een dieet dat het beste bij mij paste. In de loop der jaren heb ik verschillende andere restrictieve eetplannen uitgeprobeerd, zoals langdurig vasten (21 dagen zonder voedsel), detox-mono-diëten en het rauwe voedsel-dieet. Op een gegeven moment werd het duidelijk dat je om een individueel voedingsschema te bepalen, laboratoriumtests moet ondergaan, inclusief DNA-analyses. Deze inzichten openden de weg naar consulten met deskundigen op het gebied van geneeskunde, microbiologie en genetica.
Voeding is een complex onderwerp, en het is dan ook geen wonder dat de mensheid er al sinds het begin der tijden over nadenkt. Er is een schat aan kennis opgebouwd, maar er bestaan ook veel misvattingen. Een daarvan betreft de recente obsessie met vegetarisme. Het is niet zozeer het vegetarische dieet zelf dat het probleem vormt, maar de ideologische basis waarop sommige voorstanders hun standpunten baseren.
Tijdens de viering van de Internationale Yoga Dag afgelopen jaar luisterde ik aandachtig naar de argumenten van vegetariërs. Hoewel hun zelfverzekerdheid bewonderenswaardig is, blijkt dat sommige van hun argumenten nogal ongegrond zijn. Dit heeft mij ertoe aangezet om enkele van deze ideeën te onderzoeken en te weerleggen.
Mythe 1: “De Vedische cultuur gebiedt ons om geen dierlijk voedsel te eten”
Een veelgehoorde bewering onder vegetariërs is dat de oude Vedische cultuur voorschreef dat men geen dierlijk voedsel mocht consumeren. Deze stelling is echter al weerlegd na grondige studie van teksten zoals de Rigveda, de Atharvaveda en de Upanishads. De Vedas, die dateren van circa 1700–1100 voor Christus, bevatten juist talrijke verwijzingen naar het eten van vlees, inclusief het offeren van dieren. Dit staat haaks op de interpretatie van de International Society of Krishna Consciousness (ISKCON), die in de 20e eeuw het idee introduceerde dat vegetarisme een Vedische waarde zou zijn. Dit heeft echter weinig te maken met de authentieke, oude Veda’s. De oude Ariërs aten vlees en dit speelde een belangrijke rol in hun cultuur, zoals blijkt uit citaten uit de Rigveda en de Brihadaranyaka Upanishad.
Mythe 2: “De oorspronkelijke bewoners van India aten geen vlees”
Een tweede veelvoorkomende mythe is dat de oorspronkelijke inheemse stammen van India, vóór de komst van de Ariërs, vegetariërs waren. Ook dit is een onjuiste voorstelling van zaken. Archeologische vondsten uit de Paleolithische periode laten zien dat jagen en vissen de belangrijkste activiteiten waren van de toenmalige bevolking. Bewijzen van vleesconsumptie, zoals botten en gereedschappen, zijn gevonden in grotten in onder andere Deccan, Gujarat en Kashmir.
Mythe 3: “Ahiṃsā betekent dat we geen vlees mogen eten”
Een ander argument dat vaak wordt aangehaald, is het concept van ahiṃsā, oftewel geweldloosheid. Hoewel dit idee inherent is aan Indiase tradities, wordt het in zijn oorspronkelijke betekenis niet strikt geassocieerd met het vermijden van vlees. Grote religieuze figuren zoals Boeddha en Mahavira, de stichter van het jaïnisme, aten vlees. Het principe van ahiṃsā hield in dat men geen dieren mocht doden specifiek voor consumptie, maar vlees dat al beschikbaar was, mocht wel worden geconsumeerd.
Mythe 4: “Ayurveda leert dat we geen vlees mogen eten”
Sommige vegetariërs beweren dat de oude Ayurvedische geschriften vleesconsumptie afkeurden. Dit is echter een misinterpretatie. De belangrijkste Ayurvedische teksten, zoals de Charaka Samhita en de Sushruta Samhita, beschrijven juist het gebruik van vlees voor geneeskrachtige doeleinden. Vlees, inclusief rundvlees, werd aanbevolen als remedie voor diverse gezondheidsproblemen, zoals astma, koorts en vermoeidheid.
Is India een vegetarisch land?
Een andere misvatting is dat India grotendeels een vegetarisch land is. Hoewel een aanzienlijk deel van de Indiase bevolking geen vlees eet, blijkt uit recente statistieken dat slechts 30% van de bevolking daadwerkelijk vegetarisch is. De overige 70% consumeert dierlijke producten, inclusief vlees.
Conclusie
De promotie van vegetarisme in moderne tijden gaat vaak gepaard met pseudo-wetenschappelijke mythes en legendes over zijn oorsprong. Zoals uit bovenstaande argumenten blijkt, zijn veel van de overtuigingen van moderne vegetariërs ongegrond. Vleesconsumptie is altijd een essentieel onderdeel geweest van de Indiase cultuur en gezondheid, en dat is vandaag de dag nog steeds zo. Hoewel vegetarisme zeker voordelen kan hebben, is het belangrijk om de historische en wetenschappelijke context niet uit het oog te verliezen.
